Zespół zachodzącego słońca

Zespół zachodzącego słońca (ZZS; ang., sundown syndrome, sundowning, nocturnal delirium) oznacza szerokie spektrum objawów neuropsychicznych występujących u chorych otępiałych. Co ważne, określenie to nie oznacza konkretnej choroby, ale jedynie opisuje problem kliniczny, który polega na występowaniu rozmaitych objawów psychiatrycznych oraz objawów zmienionego zachowania pacjentów, głównie w godzinach popołudniowych i nocnych. Nadal istnieje wiele wątpliwości dotyczących natury problemu, przyczyn oraz sposobów postępowania. Niezależnie od sposobów opisu zjawiska, wiadomo, że jest częstym problemem i dotyczy wielu, jeśli nie większości chorych z otępieniem.

Dotychczas próbowano na różne sposoby zdefiniować zespół zachodzącego słońca i zaproponowano następujące opisy:
• pojawienie się lub nasilenie objawów neuropsychicznych (ZZOP, BPSD) późnym popołudniem lub wczesnym wieczorem;
• szeroki zakres objawów neuropsychicznych występujących u osób z otępieniem;
• powszechne zjawisko kliniczne objawiające się pojawieniem się lub nasileniem objawów neuropsychicznych późnym popołudniem, wieczorem lub w nocy;
• zaburzenie snu charakteryzujące się nocnym wędrowaniem i zmąceniem świadomości;

Pomimo tego, że nadal nie istnieje konsensus dotyczący zespołu zachodzącego słońca, konieczne jest opracowanie i wdrożenie skutecznego leczenia u chorych z demencją doświadczających pobudzenia i zmienionego zachowania w godzinach popołudniowych.

Osoby zainteresowane zdobyciem szczegółowych informacji zachęcamy do zapoznania się z artykułem dotyczącym zespołu zachodzącego słońca autorstwa dra Radosława Magierskiego, który ukazał się w czasopiśmie Psychiatra w 2018 roku oraz do kontaktu z zespołem specjalistów Poradni Medycyna Miłorząb.